Vastgestelde lokale normen
Als je eigen, lokale milieunormen hebt vastgesteld en op basis daarvan een vergunning hebt afgegeven, wat gebeurt er dan als de nieuwe landelijke milieunormen in werking treden?
In het algemeen kunnen we stellen dat als windturbines al op basis van lokale normen zijn vergund, dat deze vergunningen dan in stand blijven totdat de windturbines worden vervangen. Bij vergunningverlening geldt als uitgangspunt dat het bevoegd gezag naar de stand van de regelgeving een aanvraag beoordeelt en daarbij uitgaat van alles wat op dat moment binnen de termijnen voor de vergunningverlening bekend is. Windmolens zullen dus zeker niet zomaar stil komen te staan als de nieuwe, landelijke milieunormen afwijken van de lokaal gestelde milieunormen. Dat geldt ook als er afstandsnormen komen voor windparken.
Overgangsrecht
Als er geheel nieuwe milieunormen gesteld worden (bijvoorbeeld een afstandsnorm) of een strengere milieunorm is opgenomen waarvoor geen maatwerkmogelijkheid is opgenomen, dan wordt onderzocht of er een overgangsregeling nodig is. De afweging of overgangsrecht nodig is, maakt standaard onderdeel uit van het proces van regelgeving. Daarbij wordt ook altijd rekening gehouden met de belangen van getroffen bedrijven of ontwikkelaars.
Binnen de in oktober 2023 gepubliceerde concept-normen zijn verschillende regiems van overgangsrecht terug te vinden. Hoe het totale overgangsrecht er nu in concept uitziet, is nog onderwerp van onderzoek, analyse en discussie. Wat het precies zal worden, is vervolgens een politieke afweging die op landelijk niveau gemaakt wordt. Daardoor is het nu niet mogelijk om precies aan te geven hoe eventueel overgangsrecht eruit komt te zien.
Afwachten of eigen, lokale milieunormen stellen?
Dit is een afweging die op lokaal niveau gemaakt moet worden. De beoogde ingangsdatum van de nieuwe landelijke milieunormen is halverweg 2025. Als overheid willen we een goed beschermingsniveau geven en tegelijkertijd is er ook de urgente energieopgave. In het algemeen kunnen we zeggen dat het zinvol is niet af te wachten en daarom eigen, lokale milieunormen (of ook wel voorschriften in de vergunning) op te stellen voor een windpark. Daar zijn meerdere redenen voor:
- Daarmee kunnen projecten doorgang vinden;
- Er dient tijdig en binnen de daarvoor geldende procedures besloten te worden op een vergunningaanvraag voor een windpark;
- Het lokale bevoegde gezag heeft de kans en de verplichting die vergunningsvoorschriften te voorzien van een actuele, deugdelijke, op zichzelf staande en op de aan de orde zijnde situatie toegesneden motivering. Daarmee zorgt het bevoegde gezag ervoor dat het milieu (inclusief omwonenden) beschermd wordt én dat alle partijen rechtszekerheid geboden wordt. De motivering dient daarbij ook gebaseerd te worden op de actuele (wetenschappelijke) inzichten en op (beleids)uitgangspunten omtrent het milieubeschermingsniveau.
- Bij het zoeken naar de invulling van lokale normen kan het lokale bevoegd gezag invulling geven aan de wens voor en (participatie-)beleid over het betrekken van de eigen burgers.
- Binnen de Omgevingswet is het met nadruk de bedoeling dat er meer ruimte is en wordt genomen voor lokale afwegingen. Ook in de huidige concept-normen krijgt het lokale bevoegd gezag, via bijvoorbeeld een bandbreedte tussen standaard- en grenswaarden, ruimte om aan dit principe van de Omgevingswet tegemoet te komen.
Zie verder Gevolgen per type inrichting met windturbines (IPLO)
Bij het opstellen van de nieuwe landelijke milieunormen wordt gekeken welke afwegingen lokaal kunnen blijven.